Google is tegenwoordig een techgigant die een erg breed scala van producten aanbiedt. Gmail en YouTube. Google Maps en Android. Je kunt haast niet om Google heen. Maar het product waarmee het allemaal begon voor Google, is de zoekmachine.

In 1998 werd Google opgericht. Het vroege mission statement van het bedrijf was "to organize the world's information and make it universally accessible and useful." Je zou kunnen zeggen dat ze daar wel in geslaagd zijn.

Maar om bij die informatie te komen, moet je eerst aan Google laten weten wat je zoekt. En zo komt het bedrijf heel intieme informatie over je te weten. In dit artikel behandel ik over welke data dit gaat, waarom je die eigenlijk voor jezelf moet willen houden, en hoe je je privacy waarborgt terwijl je het internet afspeurt.

Wat komt Google allemaal van je te weten?

Wanneer je gebruik maakt van Google, laat je meer informatie achter dan je wellicht denkt. Google houdt niet alleen bij welke zoekopdrachten je uitvoert, maar ook welke websites je bezoekt, hoe lang je daar blijft, en zelfs welke video's je bekijkt op YouTube. Als je andere Google-diensten gebruikt, zoals Gmail of Google Drive, dan heeft Google bovendien toegang tot je e-mails, documenten en andere persoonlijke gegevens. Dit alles stelt Google in staat om een zeer gedetailleerd profiel van je op te bouwen, inclusief je interesses, gewoontes en zelfs je locatiegeschiedenis.

Als je veel diensten van Google gebruikt, moet je voor de grap eens naar Google My Activity. Je schrikt je rot. Alles wat je ooit hebt gezocht. Alle geluidsopnames van wat je tegen de Google assistent hebt gezegd. Alle video's die je bekeken hebt op YouTube. Nu je er toch bent, kun je de gegevens gelijk verwijderen en het automatisch tracken en opslaan ervan uitschakelen.

Google gebruikt deze informatie voornamelijk voor gepersonaliseerde advertenties. Hoewel dit kan leiden tot relevantere advertenties, betekent het ook dat je privacy wordt aangetast. Het verzamelen van zoveel persoonlijke informatie kan bovendien risico's met zich meebrengen, zoals gegevenslekken of misbruik van informatie.

Waarom is het belangrijk om je privacy te beschermen?

Het beschermen van je privacy op internet is om verschillende redenen belangrijk. Ten eerste gaat het om je recht op privacy: het is aan jou om te beslissen welke informatie je wilt delen en met wie. Door gebruik te maken van een zoekmachine die je gegevens verzamelt en opslaat, geef je een deel van deze controle uit handen.

Daarnaast kan het verzamelen van persoonlijke gegevens leiden tot misbruik of zelfs identiteitsdiefstal. Cybercriminelen kunnen toegang krijgen tot je informatie en deze gebruiken voor frauduleuze activiteiten. Ook kan informatie die jaren geleden is verzameld en opgeslagen, in de toekomst tegen je worden gebruikt, bijvoorbeeld in juridische procedures of door potentiële werkgevers.

Dat laatste was recentelijk nog te zien in de Verenigde Staten. In 2022 werden, na uitspraak in de legendarische rechtszaak Roe vs. Wade, staten niet langer verplicht om abortus toe te staan. Een groot aandeel van de staten heeft abortus zo snel mogelijk verboden. Het Witte Huis heeft vervolgens vrouwen door het hele land opgeroepen om op te passen met period tracking-apps. (1) De apps bevatten gegevens over de menstruatiecyclus van vrouwen. Vóórdat er sprake was van Roe vs. Wade, leek dit een handig hulpmiddel. Nu zijn die gegevens uit het verleden een potentieel juridisch zwaard boven het hoofd van talloze vrouwen in de VS.

Ongeacht hoe je over abortus denkt, dit kún je haast niet als een wenselijke ontwikkeling zien. En we hebben allemaal weleens symptomen in de zoekbalk van Google getypt, nietwaar?

Tot slot kan het constant gevolgd worden op internet een beklemmend gevoel geven. Veel mensen vinden het onprettig dat hun online gedrag voortdurend wordt gemonitord en geanalyseerd. Het gebruik van zoekmachines die je privacy respecteren kan bijdragen aan een veiliger en prettiger internetervaring.

Zitten er nadelen aan?

Hoewel het beschermen van je privacy veel voordelen biedt, zitten er ook enkele nadelen aan het gebruik van privacygerichte zoekmachines. Een van de meest voorkomende nadelen is dat deze zoekmachines vaak minder gepersonaliseerde resultaten geven. Dit komt doordat ze geen gebruik maken van je persoonlijke gegevens om zoekresultaten te optimaliseren. Hierdoor kan het zijn dat je iets langer moet zoeken om de informatie te vinden die je nodig hebt.

Daarnaast hebben sommige privacyvriendelijke zoekmachines een kleinere index dan Google. Dit betekent dat ze minder websites doorzoeken, wat kan resulteren in minder uitgebreide zoekresultaten. Tot slot zijn niet alle privacygerichte zoekmachines volledig advertentievrij. Sommige tonen nog steeds advertenties, hoewel deze meestal niet gebaseerd zijn op je persoonlijke zoekgeschiedenis.

Ondanks deze nadelen kiezen steeds meer mensen ervoor om privacygerichte zoekmachines te gebruiken. Ze zijn bereid om iets in te leveren op gebruiksgemak en gepersonaliseerde resultaten in ruil voor meer controle over hun persoonlijke gegevens. In de volgende secties van dit artikel zullen we enkele van deze zoekmachines bespreken en bekijken hoe ze je privacy beter beschermen dan Google.

Enkele opties

DuckDuckGo

Werking:
DuckDuckGo is waarschijnlijk de bekendste die zich richt op privacy. Het belangrijkste kenmerk van DuckDuckGo is dat het geen persoonlijke gegevens van gebruikers opslaat. Dit betekent dat het geen zoekgeschiedenis bijhoudt en geen profielen van gebruikers opbouwt. DuckDuckGo maakt gebruik van een combinatie van zijn eigen webcrawler en gegevens van partners zoals Bing, Yahoo, en andere om zoekresultaten te genereren.

Voordelen:

1. Privacygericht: DuckDuckGo bewaart geen persoonlijke gegevens en volgt gebruikers niet. Dit maakt het een uitstekende keuze voor mensen die waarde hechten aan privacy.
2. Schone interface: De zoekmachine heeft een eenvoudige, gebruiksvriendelijke interface zonder afleidende advertenties of pop-ups.
3. Geblokkeerde trackers: DuckDuckGo biedt een browserextensie die trackers blokkeert en je zoekervaring nog veiliger maakt.

Nadelen:

1. Minder gepersonaliseerde resultaten: Omdat DuckDuckGo geen gegevens opslaat, biedt het geen gepersonaliseerde zoekresultaten. Dit kan ervoor zorgen dat je iets langer moet zoeken om de informatie te vinden die je nodig hebt.
2. Beperkte index: De zoekresultaten van DuckDuckGo zijn afhankelijk van andere zoekmachines, wat kan betekenen dat het minder uitgebreide zoekresultaten biedt in vergelijking met Google.

Startpage

Werking:
Startpage is een zoekmachine die gebruikmaakt van de zoekresultaten van Google, maar zonder dat gebruikersinformatie wordt gedeeld. Het werkt door zoekopdrachten anoniem naar Google te sturen en de resultaten terug te geven aan de gebruiker. Startpage bewaart geen IP-adressen, volgt geen gebruikers en deelt geen persoonlijke informatie met derden.

Voordelen:

1. Google-resultaten zonder tracking: Startpage biedt de uitgebreide en relevante zoekresultaten van Google, maar zonder de zorgen over privacy.
2. Anoniem zoeken: Alle zoekopdrachten worden anoniem uitgevoerd, wat betekent dat je zoekgedrag niet kan worden teruggeleid naar jou als persoon.
3. Proxyservice: Startpage biedt een proxyservice waarmee je websites kunt bezoeken zonder dat je IP-adres wordt onthuld. Dit verhoogt je privacy tijdens het surfen op internet.

Nadelen:

1. Afhankelijk van Google: Omdat Startpage de zoekresultaten van Google gebruikt, is het afhankelijk van Google voor de kwaliteit en diversiteit van de zoekresultaten.
2. Minder functies: Startpage biedt niet dezelfde hoeveelheid extra functies als Google, zoals gepersonaliseerde zoekresultaten, kaarten, of geïntegreerde diensten.

Brave Search

Werking:
Brave Search is een zoekmachine ontwikkeld door het team achter de Brave-browser. Het is gebouwd op een onafhankelijke index, wat betekent dat het zijn eigen zoekresultaten aanbiedt in plaats van afhankelijk te zijn van andere zoekmachines zoals Google of Bing. Brave Search richt zich op privacy door geen gebruikersinformatie te verzamelen of te delen.

Voordelen:

1. Eigen zoekindex: Brave Search heeft een eigen zoekindex, wat betekent dat het niet afhankelijk is van andere zoekmachines voor zoekresultaten. Dit kan leiden tot unieke en relevante resultaten die anders zijn dan die van andere zoekmachines.
2. Volledige privacy: Net als DuckDuckGo en Startpage verzamelt Brave Search geen gebruikersgegevens en biedt het een volledig privacyminnende ervaring.
3. Transparantie: Brave Search streeft naar transparantie in zijn zoekalgoritmes en resultaten, wat kan helpen om filterbubbels te vermijden en een meer gebalanceerde kijk op de informatie te bieden.

Nadelen:

1. Nog in ontwikkeling: Brave Search is relatief nieuw en bevindt zich nog in een ontwikkelingsfase. Dit betekent dat het misschien niet altijd dezelfde kwaliteit van zoekresultaten biedt als meer gevestigde zoekmachines.
2. Kleinere index: Omdat Brave Search een eigen index heeft die nog in opbouw is, kan het zijn dat sommige zoekopdrachten minder uitgebreide resultaten geven in vergelijking met grotere zoekmachines zoals Google.

Ecosia

Werking:
Ecosia is een zoekmachine die zich onderscheidt door zijn inzet voor duurzaamheid. Het bedrijf gebruikt de inkomsten uit advertenties om bomen te planten en streeft ernaar om bij te dragen aan een groenere planeet. Voor elke zoekopdracht die je uitvoert, draagt Ecosia bij aan herbebossingsprojecten over de hele wereld. Dit maakt het een aantrekkelijke keuze voor gebruikers die graag willen dat hun zoekopdrachten een positieve impact hebben op het milieu.

Voordelen:

1. Duurzame impact: Het grootste voordeel van Ecosia is de bijdrage aan duurzaamheid. Tot nu toe heeft Ecosia al miljoenen bomen geplant met de inkomsten uit advertenties. Gebruikers kunnen via de website en de mobiele app volgen hoeveel bomen er dankzij hun zoekopdrachten zijn geplant.
2. Transparantie: Ecosia is transparant over hun financiën en privacybeleid. Ze publiceren regelmatig financiële rapporten en laten zien hoe de inkomsten worden besteed aan boomplantprojecten. Daarnaast geven ze aan welke gegevens ze verzamelen en hoe ze worden gebruikt.

Nadelen:

1. Minder privacygericht: Hoewel Ecosia transparant en rechtdoorzee is in zijn privacybeleid, is het niet de beste optie voor gebruikers die maximale privacy willen. Ecosia slaat een beperkte hoeveelheid gegevens op, zoals IP-adressen voor een korte periode, en gebruikt Bing als zijn zoekpartner, wat betekent dat sommige gegevens met Bing worden gedeeld.
2. Afhankelijk van Bing: Omdat Ecosia zijn zoekresultaten van Bing betrekt, kan het niet dezelfde mate van onafhankelijkheid of variatie in zoekresultaten bieden als zoekmachines die gebruikmaken van hun eigen index.

Ecosia is een geweldige keuze voor mensen die het milieu willen steunen met hun dagelijkse zoekopdrachten. Hoewel het niet de meest privacyvriendelijke optie is, biedt het toch een zekere mate van transparantie en verantwoord gebruik van gegevens. Als duurzaamheid en een positieve impact op de planeet belangrijker voor je zijn dan volledige privacy, dan is Ecosia zeker het overwegen waard.

Hoe kun je overstappen naar een privacyvriendelijke zoekmachine?

Overstappen naar een privacyvriendelijke zoekmachine is eenvoudiger dan je misschien denkt. Hier zijn enkele stappen die je kunt volgen om de overstap te maken en je privacy beter te beschermen terwijl je het internet doorzoekt:

1. Kies een zoekmachine die bij je past

De eerste stap is het kiezen van een zoekmachine die het beste aansluit bij jouw behoeften en waarden. Als privacy je hoogste prioriteit is, zijn DuckDuckGo, Startpage, en Brave Search goede opties, elk met hun eigen voordelen en nadelen. Als duurzaamheid belangrijk voor je is, kun je Ecosia overwegen, met de wetenschap dat je daarmee bomen plant met je zoekopdrachten, maar wel iets minder privacy hebt.

2. Stel de nieuwe zoekmachine in als je standaard zoekmachine

Zodra je een keuze hebt gemaakt, kun je deze zoekmachine instellen als je standaard zoekmachine in je webbrowser. Dit zorgt ervoor dat elke zoekopdracht die je uitvoert automatisch via de nieuwe zoekmachine wordt gedaan. Hier is hoe je dit kunt doen in enkele van de meest gebruikte webbrowsers:

• Google Chrome: Ga naar 'Instellingen' > 'Zoekmachine' > 'Beheer zoekmachines'. Zoek je gewenste zoekmachine in de lijst of voeg deze handmatig toe, en stel deze in als standaard.
• Firefox: Ga naar 'Voorkeuren' > 'Zoeken' en selecteer de gewenste zoekmachine als je standaard zoekoptie.
• Safari: Ga naar 'Voorkeuren' > 'Zoeken' en kies de zoekmachine uit het dropdown-menu.
• Microsoft Edge: Ga naar 'Instellingen' > 'Privacy, zoeken en services' > 'Adresbalk en zoeken' en kies de zoekmachine die je wilt gebruiken.

3. Gebruik browserextensies en apps

Veel privacyvriendelijke zoekmachines bieden browserextensies en mobiele apps die je kunt downloaden en installeren. Deze tools maken het niet alleen eenvoudiger om de zoekmachine te gebruiken, maar bieden vaak ook extra privacybescherming, zoals het blokkeren van trackers en advertenties. Voorbeelden hiervan zijn de DuckDuckGo Privacy Essentials-extensie en de Brave-browser, die Brave Search standaard als zoekmachine heeft.

4. Verwijder je zoekgeschiedenis en pas privacyinstellingen aan

Als je overstapt naar een nieuwe zoekmachine, is het een goed idee om je zoekgeschiedenis bij je vorige zoekmachine te verwijderen. Dit kan voorkomen dat je oude zoekgegevens blijven rondzwerven. De meeste grote zoekmachines, zoals Google, bieden eenvoudige stappen om je zoekgeschiedenis en andere persoonlijke gegevens te verwijderen. Bovendien is het verstandig om de privacyinstellingen van je browser aan te passen om tracking te minimaliseren en cookies te beperken.

5. Blijf alert en geïnformeerd

Het gebruik van een privacyvriendelijke zoekmachine is een geweldige eerste stap, maar het is ook belangrijk om alert te blijven en je bewust te zijn van andere manieren om je privacy te beschermen. Dit kan betekenen dat je regelmatig je privacyinstellingen controleert, sterke wachtwoorden gebruikt, en voorzichtig bent met het delen van persoonlijke informatie online.

Daarnaast kun je overwegen een VPN te gebruiken. Ik schreef daar eerder een artikel over.

Door deze stappen te volgen, kun je gemakkelijk overstappen naar een zoekmachine die beter bij je privacyvoorkeuren past, en bijdragen aan een veiliger en meer respectvolle online ervaring.

Conclusie

Door gebruik te maken van privacygerichte zoekmachines zoals DuckDuckGo, Startpage, en Brave Search, kunnen gebruikers hun online privacy beter beschermen. Hoewel er enkele nadelen zijn, zoals minder gepersonaliseerde resultaten en een kleinere index, wegen de voordelen voor veel gebruikers op tegen de nadelen, vooral als het gaat om het behouden van controle over hun persoonlijke gegevens. Probeer het eens!